Het is een doordeweekse dag en we zitten knus bij elkaar. Buiten is het schemerig en de kaarsjes staan te flikkeren op de bijzettafel. ‘Kunnen jullie de telefoons alsjeblieft een keer neerleggen? De stem van onze jongste dochter snijdt door de kamer. Verschrikt kijken we op en het heeft maar een paar seconden nodig voordat wij met beschaamde koontjes ons dierbaar instrument naast het kopje koffie neerleggen. Hoe heeft dit zover kunnen komen?
Ik weet nog goed toen wij de eerste keer internet in ons huis kregen. Het was op de Graspieper in Almelo in het jaar 2001. Enthousiast was Marcel die dag thuisgekomen met een of ander apparaatje. ‘Vandaag is het zover’, had hij met een schorre stem aangekondigd, al gingen hij en ik de eerste stappen op de maan zetten. En ik voelde de ernst.
Geen idee hoe hij wist wat te doen, maar vol bewondering keek ik toe hoe hij het apparaatje aansloot. Met een frons op zijn voorhoofd begon hij driftig te tikken op het toetsenbord. ‘Nu even stil zijn.’ Het duurde niet lang of een buitenaards deuntje klonk door ons huis. Opnieuw typte Marcel iets in en toen geschiedde het wonder. Familie Houtje Touwtje Kooijmans was verbonden met het wereldwijde web. Samen maakten we een vreugdedansje, hoewel ik eerlijk moet bekennen niet te beseffen wat het eigenlijk betekende. Dat kwam pas later.
Iedereen herinnert nog wel de eerste mobiele telefoons, die gekscherend “koelkasten” werden genoemd, toch sleepte iedereen er een met zich mee. Voor een tijdje had ik er geen enkele behoefte aan om met de trend mee te doen. Ik snapte het niet, was er principieel op tegen om altijd maar bereikbaar te moeten zijn en ik had toch gewoon een vaste telefoon in de huiskamer? Maar lang heeft dit niet standgehouden. Ook ik had op een dag een Motorola in handen. Het merkwaardige van dit toestel was dat je de trilling al in je hoofd kon voelen voordat je werd gebeld. En vanaf toen ging het snel. De telefoons werden kleiner, efficiënter en subtiel veranderde er ook iets in mij. Want zo goed als ik het nog weet wanneer internet in ons huis kwam, zo onduidelijk is het wanneer ik deze op mijn telefoon kreeg.
En nu is het al zo dat ik in paniek raak als ik mijn telefoon niet bij me heb. Het idee niet bereikbaar te zijn, ontneemt mij mijn adem. Eigenlijk kan ik het niet uitstaan van mezelf, die afhankelijkheid van een apparaat. Hoe heeft dit zover kunnen komen?
Misschien toch maar weer terug naar die vaste telefoon midden in onze huiskamer. Waar het hele gezin mee kon genieten met het gesprek dat je had met je beste vriendin. Niets geen privacy, niets geen afhankelijkheid, maar ook geen schermpjes voor onze neus tijdens het koffiedrinken.
Morgen maar even polsen bij mijn dochter wat ze daarvan vindt.
Skriuwe Bliuwe 